Tác phẩm sơn mài "Bác Hồ đọc Tuyên ngôn Độc lập" khổ lớn của họa sĩ trẻ Chu Nhật Quang vừa được Guinness Thế giới vinh danh, tạo nên một dấu ấn sâu đậm trong đời sống văn hóa - nghệ thuật Việt Nam. Bức tranh không chỉ là một công trình hội họa phá kỷ lục về quy mô, mà còn là biểu tượng sống động của khoảnh khắc lịch sử thiêng liêng ngày 2/9/1945, thời điểm Chủ tịch Hồ Chí Minh công bố khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.
Sơn mài, được xem là "quốc hồn quốc túy" của mỹ thuật Việt Nam, là sự kết hợp tinh tế giữa kỹ thuật thủ công truyền thống và tư duy nghệ thuật hiện đại. Với quy trình chế tác công phu, nhiều lớp sơn ta, cánh gián, điểm xuyết vàng bạc, cùng kỹ thuật mài dũa điêu luyện, sơn mài tạo nên chiều sâu và hiệu ứng ánh sáng độc đáo, khó có chất liệu nào sánh kịp. Khi tái hiện khoảnh khắc lịch sử trọng đại, sơn mài không chỉ là phương tiện biểu đạt nghệ thuật mà còn là lời khẳng định về bản sắc văn hóa dân tộc. Từng đường nét, màu sắc trong tác phẩm đều toát lên sự trang nghiêm, kính cẩn, tôn vinh vị thế độc đáo của nghệ thuật Việt Nam.
Bố cục tranh tập trung khắc họa hình tượng Bác Hồ trong bộ kaki giản dị nhưng toát lên thần thái vĩ nhân, cùng không khí trang nghiêm của Quảng trường Ba Đình với hàng vạn người dân tham dự. Bức tranh không chỉ tái hiện một sự kiện lịch sử mà còn trở thành "ký ức bằng sơn mài", giúp thế hệ mai sau hình dung và cảm nhận trọn vẹn ý nghĩa của ngày Quốc khánh đầu tiên.
Việc Guinness Thế giới công nhận tác phẩm này mang ý nghĩa quốc tế sâu sắc, khẳng định nỗ lực sáng tạo, sự kiên trì và tài năng của các nghệ sĩ Việt Nam. Đồng thời, đây là cơ hội để nghệ thuật sơn mài, di sản văn hóa quý báu của dân tộc, được giới thiệu rộng rãi trên trường quốc tế. Trong bối cảnh toàn cầu hóa, việc một tác phẩm thuần Việt sử dụng chất liệu truyền thống tạo được dấu ấn toàn cầu là minh chứng cho thấy giá trị văn hóa bản địa, khi được phát huy đúng cách, hoàn toàn có sức hấp dẫn mạnh mẽ với bạn bè quốc tế.
Bức tranh còn gợi mở nhiều suy ngẫm về vai trò của nghệ thuật như một cầu nối ký ức, gắn kết quá khứ và hiện tại. Tái hiện khoảnh khắc lịch sử bằng chất liệu dân tộc giúp thế hệ hôm nay thêm tự hào và gắn bó với cội nguồn, đồng thời là nguồn cảm hứng để thế hệ nghệ sĩ trẻ tiếp nối và phát huy di sản truyền thống.
Tác phẩm đặc biệt trong triển lãm "Mùa xuân Độc lập" là bức tranh hai mặt dài 7,2m, cao 2,4m, một mặt có chủ đề "Bác Hồ đọc Tuyên ngôn Độc lập"...
Sự kiện này cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo tồn và phát triển nghệ thuật truyền thống. Để có những tác phẩm tầm cỡ như vậy, cần sự đồng hành của cả một hệ sinh thái bao gồm nghệ nhân, họa sĩ, nhà nghiên cứu và doanh nghiệp. Việc tạo cơ chế hỗ trợ, đào tạo và phát triển chuỗi giá trị cho nghề sơn mài là yếu tố then chốt để nghệ thuật Việt Nam tiếp tục khẳng định vị thế.
Bức tranh sơn mài "Bác Hồ đọc Tuyên ngôn Độc lập" không chỉ là một tác phẩm nghệ thuật đạt kỷ lục, mà còn là minh chứng sống động cho sức sống bền bỉ của truyền thống trong dòng chảy đương đại. Tác phẩm vừa tái hiện ký ức thiêng liêng của dân tộc, vừa mở ra hướng đi mới cho nghệ thuật Việt trên trường quốc tế, mang theo câu chuyện về văn hóa, lịch sử và khát vọng vươn xa.
