Bậc hiền triết giữa đời thường
Dù là người nổi tiếng trong nhiều lĩnh vực, từ văn hóa, lịch sử đến triết học, Giáo sư Vũ Khiêu vẫn luôn giữ một lối sống giản dị và gần gũi. Ông không phân biệt giai cấp, địa vị hay xuất thân; bất kỳ ai đến với ông, dù là chính khách hay người dân bình thường, đều được ông tiếp đón bằng sự trân trọng, chân thành. Những người thân cận vẫn thường nhắc đến câu nói quen thuộc: "Đến với Vũ Khiêu, giày dép và địa vị xin để ngoài cửa".
Bản thân tôi có cơ duyên được gần gũi Giáo sư suốt 20 năm, và mỗi lần gặp ông, tôi đều cảm nhận được sự ấm áp của một người bác, người ông trong gia đình. Ông không chỉ là một nhà hiền triết thông tuệ Đông Tây kim cổ, một anh hùng lao động tận hiến đến giây phút cuối cùng, mà còn là một con người đầy lòng bao dung, yêu thương, sẵn sàng sẻ chia và dìu dắt thế hệ trẻ.
Ảnh chụp giáo sư Vũ Khiêu - Bậc hiền triết giữa đời thường
Cuộc gặp gỡ định mệnh
Lần đầu tiên tôi gặp Giáo sư Vũ Khiêu là vào năm 2003, khi tôi được nhà báo Nguyễn Ngọc Châu dẫn đến thăm ông tại căn nhà tập thể nhỏ trên phố Vạn Bảo (Ba Đình, Hà Nội). Ông tiếp đón tôi bằng nụ cười hiền hậu, ánh mắt sáng và giọng nói trầm ấm đầy sức thuyết phục. Ngay lập tức, tôi cảm nhận được sự thông tuệ, phong thái ung dung tự tại của một bậc trí giả.
Khi nghe tôi từ chối làm việc tại một doanh nghiệp nước ngoài để theo đuổi con đường nghiên cứu văn hóa, ông tỏ ra vui mừng. Ông phân tích sâu sắc về giá trị của nghề trồng hoa, cây cảnh – một nét đẹp văn hóa mang đậm bản sắc dân tộc, không chỉ giúp phát triển kinh tế mà còn góp phần bảo vệ môi trường, nâng cao đời sống tinh thần cho con người. Ông nhấn mạnh: "Nền nông nghiệp Việt Nam cần nhiều trí thức trẻ dấn thân, cống hiến. Đây thực sự là một cuộc cách mạng cảnh quan, góp phần cải thiện đời sống nhân dân."
Nhà báo Vương Xuân Nguyên có cuộc gặp gỡ định mệnh với giáo sư Vũ Khiêu
Những dấu ấn khó quên
Sau lần gặp đầu tiên, tôi có thêm cơ hội thường xuyên được tiếp xúc với Giáo sư. Một kỷ niệm sâu sắc khác là vào năm 2005, khi tôi đến thăm ông sau sự ra đi đột ngột của cậu "thư đồng" theo ông từ năm 16 tuổi. Ông tâm sự với tôi về nỗi mất mát lớn lao, về tình cảm ruột thịt ông dành cho người học trò nhỏ của mình. Tôi hiểu rằng, dù là một bậc đại trí thức, ông vẫn mang trong mình một trái tim nhân hậu, đầy yêu thương.
Mỗi lần gặp Giáo sư, tôi lại được nghe những câu chuyện về lịch sử, văn hóa, những bài học sâu sắc về nhân sinh. Ở tuổi ngoài 90, ông vẫn minh mẫn, uyên bác, sẵn sàng giải thích từng chi tiết khi tôi có điều gì chưa hiểu. Đặc biệt, ông luôn dành sự quan tâm cho gia đình tôi, thậm chí còn đề tặng tôi những đôi câu đối đầy ý nghĩa để làm hành trang trong cuộc sống.
Những ký ức không thể phai mờ về giáo sư Vũ Khiêu
Di sản vĩnh cửu
Dù Giáo sư Vũ Khiêu đã về với tổ tiên, nhưng tư tưởng, tri thức và nhân cách của ông vẫn sống mãi. Ông không chỉ để lại những công trình nghiên cứu đồ sộ mà còn truyền cảm hứng về lòng yêu nước, sự say mê học hỏi và tinh thần cống hiến không ngừng.
Với tôi, những lần gặp gỡ, những lời chỉ dạy của ông sẽ luôn là nguồn động lực để tôi cố gắng sống và làm việc sao cho xứng đáng với niềm tin yêu mà ông đã dành cho thế hệ trẻ. Những ký ức về ông – một con người vĩ đại nhưng giản dị, một nhà tư tưởng lớn nhưng đầy tình cảm – sẽ không bao giờ phai mờ.
Nguồn: Nhà báo Vương Xuân Nguyên
